Elkarrizketa

Tailandiako Paraung herrixkara joan naiz bertako kulturari buruz informazioa lortzeko. bertan orain dela urte askotatik bizi izan den agure bateri egin diot elkarrizketa.

-Eskerrik asko gaurko egunean elkarrizketa hau onartzeagatik LevaJato.

-Niretzat ohore bat da nire herrixkari buruz dakidana zuei kotatzea.

- Herrixka hau nahiko baztertuta dago hirigunetik ezta ala?

- Bai, ChiangRai eta Chiang Mai herrixken artean dagoen aldea pobre eta xume bat da. Bertan bizi garenok errefuxiatuak gara, ez daukagu Tailandiako biztanleriak dituzten eskubideak, baztertutako talde etniko bat gara, Karenniizenarekin ezagunak.

- Badaude herrixka gehiago baztertuak direnak juridikoki?

-Bai noski, ingurune hontan herrixka desberdin asko daude eta gehienak baztertuak dira.

-Nahiz eta baztertuta egon ezaguna da herrixka hau; zer de la eta?

-Ezaguna da gure sineskera eta tradizio desberdinengatik.

- “Emakume Jirafa” edo Paraung izeneko herrixka txiki hontan bizi zara, zer dela eta du izen ezaugarritsu hori?

- Emakumeek urrezko kilo askotako lepokoak eramaten dituzte lepoan.Tradizioak dio, ilargi beteko Asteazken batean jaiotako emakumeak ohorea duela lepoko horiek jartzeko edertasun sinbolo bezala. Tradizio horretatik datorkio herriari izen hori. Geroz eta lepoko gehiago izan familia garrantzitsuagoa denaren seinale da.

- Zure familiako inor ohore hori izan du noizbait?

- Bai familia handikoa izan naiz nik, neba-arreba asko izan gara iloba asko ere eduki ditut, hori dela eta nire familiako hirubat emakumek ohore hori eduki duten nire amak barne. Baina familian inoiz ez dugu aberastasun handirik izan, familia oso sinple eta xumea izan dut nik.

- Badaude zuren bezalako beste herrixkarik inguruan, haien tradizioa dutena eta baztertuak direnak?

- Bai noski, milaka tribu baino gehiago daude inguruan horietatik hainbat ezezagunak direnak, asko desagertuak izan direnak eta desagertzeko zorian dauden beste hainbeste. 

-Turistarik etortzen ba alda hemendik?

- Ez askorik baina bai, badago kale printzipal bat, turistentzat egina. Denda txikiz betea bertako herritarrok egiten dituguzen eskulanekin hornitua, turistak dirurenbat bertan gastatu dezaten.

- Nondik ateratzen da bizimodua horrelako herrixka pobre batean?

-  Nekazaritzatik bizi gara, animaliak ditugu inguruan, behiak, oiloak, txerriak... aiekin pasatzen digu bizimodua. Badugu merkatu txikiak non gure produktuak sal eta eros ditzakegu.

-Merkatuan abereetatik ateratzen duzuen produktuak baino ez dituzue saltzen?

- Merkatu desberdinak ditugu esaterako lehen aipatutako turistentzak eginiko dendatxo txiki horietan tela desberdin eta koloretsuz eginiko poltsa eta lepoko, pultzera desberdinak saltzen dira.

- Inguruko herrixkak ere sistema bera dute, nekazariak dira?

-Bai gehiengoak nekazariak dira, baina badaude beste zerbaitera dedikatzen direnak ere adibidez; Palaung izeko herrixkan te kultiboetatik bizitzen dira.

-  Oso esanguratzuak dira arabiltzen dituzuezen jantziak, jatziek zerbait adierzten dute?

- Bai guretzako oso garrantzitsuak dira, herrixka bakoitzean janzkera desberdin bat dauka.

- Zein da zuk ikusi duzun janzkerarik esaugarritsuena?

- Oso desberdinak dira denak baina ni beti fijatu izan naiz "aknà"-ko lurraldeko emakumeak duten jasteko eran.

- Zein berezitasun dute?

- Emakumeak soineko handi eta luzerekin estalita eramaten dute gorputz, soineko horiek triangelu formaz josita daude, kolore biziko telak erabiltzen dituzte, soineko osoa urrezko txanponez, lumez, txirla, itsas karakolez eta bitxiz  beterik dutela.

Gaurkoz horrela utziko dugu elkarrizketa, eskerrikasko emandako

informazio guzti honengatik. Asko gustatu zaigu zure herrixkako bizimoduari buruz gehiago jakitea.

Beste bate-arte.

PADAUNG-TAILANDIA